بیوگرافی و عکس اینستاگرام کارگردان مرد مشهور مهدی مظلومی
مهدی مظلومی را با کارگردانی مجموعه موفق «بدون شرح» می شناسیم. او بعد ها با مجموعه «بانکی ها» که هیچ گاه نتوانست موفقیت بدون شرح را به دست آورد، کارش را دنبال کرد و پس از آن مجموعه «کمربندها را ببندیم» را با فیلمنامه پیمان قاسم خانی مقابل دوربین برد و حال با مجموعه «تهران پلاک یک» به تلویزیون بازگشته است؛ مجموعه ای اپیزودیک که قصد دارد فرهنگ آپارتمان نشینی را در مخاطبان تهرانی آموزش دهد. با او درباره این سریال به گفت وگو نشستیم.
یکی از مهم ترین موضوعاتی که ساخت سریال های آپارتمانی را سخت می کند، فضای بسته و دکوپاژهای (نمابندی) یکسانی است که در این سریال ها اتفاق می افتد. گاهی اما به واسطه داستان های جذاب و شیرین، نمونه های موفقی از این سریال ها تهیه شده مثل «همسران» یا «خانه سبز» ، اما به نظر می آید در مجموعه تهران پلاک یک این اتفاق نیفتاده و سریال اسیر این فضای یکسان شده است.
این نظر شماست. ما تمام تلاشمان را کردیم که این اتفاق نیفتد. در نمابندی و ایجاد تنوع های بصری سعی کردیم اسیر فضای محدود آپارتمانی نشویم. ما شش واحد مسکونی داریم. از فضاهای مشاع، راه پله، لابی، آسانسور، پارکینگ و… نیز استفاده می کنیم. ما حتی در نورپردازی نیز دقت می کنیم تکراری بودن فضا شکسته شود و به چشم نیاید و صحنه ها عمق دار باشد.
مصاحبه با مهدی مظلومی
پس فکر می کنید این سکون و یکنواختی فضای سریال از کجا نشات می گیرد؟
شما اگر به سایت شبکه پنج مراجعه کنید اتفاقا می بینید این سریال مورد استقبال مردم قرار گرفته است. به نظر من این سریال نگاه متفاوت تری نسبت به سایر سریال های آپارتمانی به مسائل پیرامون دارد. من احساس می کنم این نگاه شما درباره یکنواختی سریال به خاطر حساسیت زیادی است که دارید، اما این نکته را فراموش نکنید نوک پیکان ما مخاطب عام است و ما سعی کردیم در کنار مفرح بودن فضای سریال، نکاتی را هم به او متذکر شویم و سریال بار آموزشی داشته باشد. سوژه اصلی و دغدغه کلانشهر تهران در حال حاضر نبود فرهنگ آپارتمان نشینی است که متاسفانه تبدیل به معضل شده است. هدف ما هم این است که این سریال جنبه آموزشی داشته باشد. ضمن این که هر چه جلوتر می رویم، شادابی صحنه های سریال بیشتر می شود. شما حتی یک سکانس تکراری نمی توانید در سریال پیدا کنید. از آنجا که خودم حساسیت زیادی نسبت به کار دارم، تلاش کردم تنوع در صحنه ها وجود داشته باشد. می توانم ادعا کنم اگر ۱۲ سکانس راه پله داشتیم، این ۱۲ تا در جاهای مختلف پله ها اتفاق می افتد و هر ۱۲ تا با هم فرق دارند.
شما در سریال بدون شرح هم این تجربه را داشتید. یعنی ابتدا مخاطب ارتباط زیادی با کار برقرار نکرد، اما بعد از چند قسمت مشتری آن شد. تاکنون بیشتر از ده قسمت از این سریال پخش شده، اما هنوز شاهد اتفاق مثبتی در این سریال نیستیم.
اتفاقا اگر یادتان باشد تا ۲۵ قسمت اول سریال بدون شرح نیز مخاطب با آن سخت ارتباط برقرار می کرد، اما با گذشت زمان مخاطبان ارتباط بیشتری با کار برقرار کردند و جذب سریال شدند. علت این اتفاق هم این بود که در آن کار هم من ترکیب تازه ای از بازیگران را عرضه کردم. این موضوع هم طبیعی است که باید زمانی طی شود تا کار بتواند با مخاطب ارتباط برقرار کند. مثلادر بدون شرح، امیر جعفری و حتی فضای روزنامه و آن حال و هوا کاملابرای مخاطب غریبه بود، اما بتدریج مخاطب توانست با آن ارتباط برقرار کند و روز به روز شیب موفقیت آن بیشتر شود. در مورد تهران پلاک یک نیز به موفقیت ادامه کار امیدوارم.
اما من فکر می کنم شاید فضای نصیحت گونه یا سرشار از نکات آموزشی سریال این ارتباط را ضعیف کرده باشد.
فضای کار اصلانصیحت گونه نیست. در کارهای قبلی حتی برخی مخاطبان این انتقاد را به ما داشتند که چرا شما وقتی موضوعی را در سریال مطرح می کنید راهکارهای برون رفت از آن را بیان نمی کنید، اما ما بنای سریال تهران پلاک یک را بر جمله «ادب از که آموختی از بی ادبان» گذاشتیم. ما نصیحت نمی کنیم، ما رفتارهای غلط را به نمایش می گذاریم، آنها را مسخره می کنیم و تاثیر ذهنی و اجتماعی مخرب این رفتارها را نشان می دهیم. ما با دست گذاشتن روی تناقضات رفتاری و بعضا موقعیت های خنده آور و باید و نبایدها، موضوعاتی را به بینندگان تذکر می دهیم. همه کلانشهرها با تمام این موارد درگیر هستند. بخشی از اینها قطعا قابل لمس است و بسیاری از مردم این موارد را در کنار خودشان و در همسایگی خود دیده اند و از این که کسی این مسائل را به نمایش بگذارد، خوشحال هم می شوند.
یعنی شما معتقدید این سریال سفارشی نیست که پیام هایش گل درشت باشد؟
خیر، سفارشی نیست. اگر اسم شهرداری هم به عنوان مشارکت کننده در تیتراژ آمده به این معنا نیست که آنها چیزی را به ما سفارش کرده باشند، بلکه شهرداری فقط در مرحله ای از نگارش به ما اطلاعات داده است. شهرداری با آمار دقیقی که از شهروندان دارد، پژوهش های خود را دسته بندی و اولویت ها را مشخص می کند. یکی از این اولویت ها، حقوق شهروندی و آپارتمان نشینی است. زمانی شهرداری تنها کارکردش جمع آوری زباله ها از سطح شهر بود، اما الان ابعاد مختلف شهری و فرهنگی را نیز در نظر گرفته است و برای بالابردن سطح فرهنگ عمومی شهرنشینی از فرهنگسازان حمایت می کند.
خودتان نقطه تمایز و مثبت تهران پلاک یک را در چه می دانید؟
من به شخصه فکر می کنم یکی از ویژگی های مثبت کار و تفاوت آن با سایر کارهای آپارتمانی دیگر این است که درباره خود آپارتمان صحبت می کند. یعنی اگر تا به حال در سریال های آپارتمانی درباره همه چیز صحبت می شد جز آپارتمان و لوکیشنی که مسائل در آن اتفاق می افتاد. ما در این سریال مسائل و موضوعات متفرقه را حذف کردیم و تنها به مسائلی پرداختیم که آپارتمان نشینی را نشان می دهد حتی قصه های فرعی ما نیز در فضای آپارتمان و به خاطر مختصات آن به وجود می آمد. مثلارابطه عاطفی ای که بین دختر و پسر آپارتمان به وجود می آید به خاطر آشنایی و همسایگی این دو نفر در یک آپارتمان است. این بزرگ ترین تمایز تهران پلاک یک با سایر سریال های آپارتمانی است.
چرا قالب اپیزودیک را برای این سریال انتخاب کردید؟ این قالب به خودی خود ارتباط صحنه ها و قسمت های مختلف داستان را کم می کند.
من احساس می کنم ذائقه مخاطب تغییر کرده و آستانه تحمل او پایین آمده است. همچنین برای نشان دادن موضوعات شهری آپارتمانی قالب اپیزودیک بیشتر جواب می دهد. اول این که در این سریال تعدد سوژه وجود دارد و در یک فضای واحد تعداد زیادی موضوع وجود دارد که نمی توانیم در یک سریال دنباله دار به آن بپردازیم. ضمن این که در هر قسمت یک موضوع را دنبال می کنیم و باید یک نکته آموزشی را شروع و در آخر سریال تمام کنیم تا به یک جمع بندی برسیم. فرق سریال داستانی با اپیزودیک این است که ماجرایی را از نقطه «آ» به «ب» می رساند، اما در سریال های اپیزودیک قرار نیست این بار دراماتیک یا اوج قصه در سریال جاسازی شود. ما موضوعاتی داریم که باید به آنها برسیم. البته این نکته را هم یادآور شوم قالب اپیزودیک به این معنا نیست که ما قرار است به موضوعاتی فقط اشاره کرده و بعد آنها را رها کنیم، بلکه در هر قسمت پرونده یک موضوع را به طور کامل و جامع می بندیم.
آیا به نظر خودتان این که سریال نقطه اوج و فرود ـ که اتفاقا منجر به جذابیت داستان می شود ـ ندارد کمی به کار لطمه نمی زند؟
نقطه های اوج برای هر قسمت جداگانه تعریف شده است. مساله ای را طرح می کنیم، به اوج می رسانیم و پرونده اش را در همان قسمت می بندیم. آدم ها را درگیر ماجرا می کنیم یک ماجرا تبدیل به بحران می شود و با حل بحران ماجرا تمام می شود. این که یک واکنش غیرمنطقی چطور می تواند تبدیل به بحران شود و رفتارهای درست و غلط در آن چه جایگاهی دارد، مساله اصلی ماست و همین نکات نقطه اوج داستان را تشکیل می دهد.
شما در این سریال سراغ گروهی از بازیگران رفته اید که کمتر شناخته شده اند و کمتر تجربه بازی دارند. این روش کار خطرناک است، اما دلیل شما برای این انتخاب چه بود؟
شما خبرنگاران کلادر حال ایرادگرفتن هستید. یک بار که یک گروه بازیگری آشنا و تکراری را انتخاب می کنیم، ایراد می گیرید که این گروه تکراری شده اند و باید کارگردانان سراغ بازیگران جدید بروند. وقتی هم این خطر را کسی انجام می دهد و از بازیگران استفاده می کند، به جای حمایت او را سوال و جواب می کنید. این روش کار برای من دشوار بود. برای همین است که شاید تا الان برخی مخاطبان ارتباط زیادی با کار برقرار نکرده اند. چون به نظر من، ما یکسری چهره تازه نفس معرفی کردیم و زمان لازم است مردم با آنها و نوع بازی شان ارتباط برقرار کنند.
اما همین بازیگران در برخی مواقع از پس یک پاسکاری دیالوگ ساده هم برنمی آیند و کار را برای بازیگرانی مثل خمسه، خطیبی و… سخت می کنند.
همین بازیگرانی که شما نام می برید، چند بار مرا برای این انتخاب تشویق کردند و گفتند ما تازه داریم فضای جدیدی را تجربه می کنیم و به تقابل های جدیدی در بازی می رسیم.
گاهی به واسطه همین تجارب نو، موقعیت هایی به وجود می آید که با بازی های قبلی آنها متفاوت است. ضمن این که این بازیگران جدید که شما می گویید از بازیگران درجه یک تئاتر هستند و فقط تجربه تصویر ندارند. مثلایکی از نگرانی های من درباره نقش سرایدار با بازی علیرضا خمسه این بود که نکند این نقش به سمت خشایار مستوفی برود و شبیه به او شود، اما به واسطه ایجاد تجربه خمسه و همین فضای جدید و بازیگران جدید این اتفاق نیفتاد.
مهدی مظلومی کارگردان مشهور در شبکه GEM + تصویر
همکاری مهدی مظلومی کارگردان معروف با شبکه ماهواره ای
کارگردان سریال بدون شرح با انتشار عکسی در کنار چکامه چمن ماه بازیگر کشف حجاب کرده با شایعاتی مبنی مهاجرتش از کشور و همکاری اش با سریال ماهواره ای آبی عشق روبرو شد.
انتشار تصاویری دیگر از اسکویی
مهدی مظلومی